Wetenschap populariseren

We willen het niet, maar het is nodig! Wij wetenschappers kijken neer op het plebs, en peinzen er niet over ons zodanig te verlagen dat we onze kennis uitdrukken op plaatsen waar en manieren waarop Jan met de pet er ook nog een touw aan vast kan knopen. Jan met de pet verheft zich maar tot ons niveau, en zo niet, dan is hij onwaardig! En toch willen we dat iedereen zich iets aantrekt van wat we weten. Maar het liefst via de politiek: rechtstreeks naar andere nerds die praten in polysyllaben. En dan mag de koddebeier ervoor zorgen dat het gepeupel ook doet wat wij elite onderling bekokstoofd hebben. Maar zo nu en dan krijgen we een schop onder ons hol dat die vlieger niet op gaat...

Eigenlijk is het wel leuk je wetenschap es te presenteren voor leken. Ik heb laatst nog een powerpointpresentatie in elkaar gedraaid voor een dame van de Nederlandse ambassade in Oslo. Was leuk! Maar echt Jan met de pet was ze niet natuurlijk; eerder Jeanette met de elitaire hoed. Je kan er niet vanuit gaan dat ze zomaar weet wat benthische foraminiferen zijn, maar je kan er wel een flink tempo in houden en je hoeft niet zo op je terminologie te letten.

Om Jan met de pet wél te bereiken heeft IPY iets bedacht. Natuurlijk: een rap! De kortste weg naar het hart van alle laagopgeleiden, over de hele wereld! Wateengoedidee!

Ik schaam me vreselijk voor die rap. Oordeel zelf...
Allemaal van die veel te brave, zichzelf enorm serieus nemende types. Wie gaat daar nou van onder de indruk zijn? Hippe jongeren gaan over hun nek van zoveel braafheid, en nette ouderen hebben niks met rap. En volgens mij zit iedereen, behalve misschien een paar wereldvreemde EO-types, aan een van beide kanten der afkeuring.

Ik moest denken aan de Large Hadron Rap. Die vind ik wel leuk! Zit stampensvol informatie, maar is gedaan met grote klonten zelfrelativering. Ik ben verkocht! Maar ik erken dat dat niks zegt. Ik ben een volkomen nerd, en die hoef je niet te overtuigen van zoiets. Hippe jongeren zullen waarschijnlijk in dit geval over hun nek gaan van het nerdgehalte, terwijl nette ouderen niks hebben met rap. Dus misschien zit hier iedereen, behalve misschien een paar wereldvreemde natuurkunde-brilletjes, aan een van beide kanten der afkeuring.

Het is wat arrogant misschien om de hele boel hier maar een eind af te branden, maar, volgens mij zijn het de twee kanten van de glijdende schaal waarop popularisering van wetenschap mis kan gaan. Ofwel je probeert je te veel te verplaatsen in je doelgroep, en dat gaat altijd mis, of je probéért het niet eens, en dan gaat het dus ook mis. Nog niet makkelijk om niet in een van beide kuilen te pleuren!

In deze vind ik overigens dat de Large Hadron Rap wint: dat was gewoon een geintje, en bedoelde wetenschap niet te populariseren. Dus iedereen die hier toch wat van opgestoken heeft is winst. En die IPY-rap, die is echt bedoeld als boodschap, dus iedereen die hier licht onpasselijk van wordt, of slechts geheel door onaangedaan is, is verlies...