06 February 2009

14 kilo smurrie

Ik had dit postje ook een hele romantische titel kunnen geven. Iets met tranen en twee harten verenigd en dat soort grappen. Maar de werkelijkheid deed de focus verschuiven.

Het is hier bij velen, voornamelijk de biologen, en voornamelijk de Noorse en Finse exemplaren, gebruikelijk om, indien toevallig wat te doen te hebben verder inlands, bij Kilpisjärvi bijvoorbeeld, even de lokale rendierhouders te bellen om te kijken of die nog een lever hebben liggen. Of te regelen dat ze hele karkassen hebben en die speciaal komen halen. En dan begint het grote vleesverwerken.

Toen ik met Sanja en Eeva in Kilpis was belde Eeva ook nog even, maar helaas, er was recentelijk niks geslacht dus ze moest met lege handen naar huis. De rendierhouder had haar lichte teleurstelling onthouden. En op een gegeven moment werd zij, of Heli (een van de andere Finse biologen) daar wil ik vanaf zijn, gebeld door die kerel. Hij had 200 harten liggen, en ook stapels levers. Kom maar halen!

Heli wist het geheel in haar vriezer te krijgen, en het uitventen kon een aanvang hebben. Ik ben een Nederlands stadskind, en heb geen idee wat je met allerlei rendiereningewanden moet. Maar dat biedt ruimte tot ontplooiïng! En een toevallig langswaaiende Groenlandse riep dat je heel makkelijk stoofpot kan maken van rendierhart. Dus ik bestelde er ook een.

Eigenlijk had ik mijn hart in het weekend moeten halen. Maar ik zat met dat manuscript waar nog achterlijk veel aan moest gebeuren. Dat moest eerst. Dus ik gaf de auto aan Eeva en Ingeborg en Johanna, en bleef zelf achter mijn computer zitten. En zij haalden hun harten en levers, maar namen die van mij niet mee. Dus ik kwam nog es terug, en dan beter: op de fiets. Zo valt het ook nog best mee hoe lui en vet men wordt van een auto.

Woensdag fietste ik naar de andere kant van het eiland, waar Heli in een droomhuisje woont. het was flink koud, dus bij elke flauwe helling naar beneden stroomden de tranen me over de wangen. Maar een kniesoor die daarop let. Ik kwam aan, en kreeg meteen avondeten. Om me te introduceren was het voorgerecht: rendierhart! Lekker hoor. Ik besloot er maar twee mee te nemen. Het was gezellig, en als ze me er niet aan herinnerd zou hebben zou ik zonder harten vertrokken zijn. Maar zo zat ik, wederom huilend, met twee verenigde harten (bevroren, maar nou en) weer op de fiets, in het maanlicht, en onder het noorderlicht. Romantische avond, toch, op een manier.


De dag erna herinnerde Sanja me aan de grote leverpastei-actie die die dag zou plaatshebben. Niet aan gedacht! En het leek me wel rete-didactief. Dus ik toog wederom in mijn bijna toereikende outfit noordwestwaarts.

Toevallig was het de Finse nationale feestdag ter ere van hun nationale dichter, Runeberg. Die in Zweeds schreef, maar je kan niet te kritisch worden. En op zo'n dag moet je runeberg-taartjes eten. Toen ik in het halletje stond hoorde ik uit de keuken al een voorwereldlijk kabaal komen, dus ik dacht dat de 1e levers hun lotsbestemming al onder ogen aan het zien waren. Maar nee! Sanja was koekjes aan het vergruizen voor de runebergikakku, of hoe heet zoiets.

Terwijl zij dat deed ging ik eten koken, koffie zetten en de afwas doen. En de biologen (Eeva, Johanna) vielen op de levers aan. Johanna sneed ze in stukjes en Eeva haalde ze door de mooie, ouderwetse gehaktmolen.


En zo hadden we voor we het wisten ruim zeven kilo donkerrode smurrie. Prachtig! Ik hoop nog foto's van Eeva los te peuteren (ik was mijn eigen camera vergeten). En leverpastei, dat is maar voor grofweg de helft lever. Dus het was maar goed dat Sanja een enorme pan had: er moest nog 2.4 kg gehakt bij, en anderhalve liter melk, en 12 eieren (meer hadden we niet), een zak uien (ook via de gehaktmolen), en een pond gemalen ansjovis en wat niet! Zo kom je wel aan 14 kilo smurrie. Met vereende krachten stonden we in de brij te roeren.


En het is nog best werk! We kregen de 1e lichting de oven in, en toen was het tijd voor een kop koffie, een runebergikakku en een prachtig gedicht (ik vond het althans mooi). Toen was het toch echt wel bedtijd, en we moesten ook nog drie kwartier terugfietsen.

Ik heb geen idee hoe lang Sanja er nog over gaat doen om alles gebakken te krijgen. Het moet vrij lang in de oven. Maar ze heeft voorlopig geen gebrek aan leverpastei... en ik heb weer wat geleerd. Ik begin langzaam iets minder "skikkelig byjente" te worden. Het contrast viel me op! Intussen waren de Beunhaas voorbereidingen in volle gang; over de mail plannen we alle maaltijden. En in met de nieuwjaarstrip had Sanja ziplocks met aardappelpuree/paddestoelenpoeder. Geweldige lunch! Dus ik stelde dat voor. Kwamen er meteen vragen: waar koop je dat? Leg je uit dat je gewoon instant aardappelpuree en instant champignonsoep bij elkaar mikt. Komen de vragen gewoon terug: waar koop je dat? Hoe groot is een verpakking? Weten al niet meer dat je helemaal zelf bewerkt voedsel kan combineren zonder te wachten tot Maggi het voor je doet, en er een flinke reclamecampagne aan spendeert. Zo'n verschil met die lui hier. Die gaan vissen als ze honger hebben, en draaien hele rendieren door de gehaktmolen. Ik hoop dat ik nog veel leer voor ik hier weer weg ben...

9 comments:

Anonymous said...

Goed hoor. Hoewel het in Nederland soms nog wel meevalt met alleen fabrieksvoer; bij de bioslager in Amersfoort kun je zelfgeschoten wild inleveren en uitgebeend weer afhalen. Afgelopen zaterdag kwam iemand naast mij een verwerkt hert ophalen.

Henco

Margot said...

Wat goed! En ik las een tijdje terug in de krant dat er op de veluwe veel en veel teveel zwijnen rondhupsen. Heeft u al een jachtvergunning?

Anonymous said...

Nee ik pulk ze gewoon tussen de spaken van mijn fiets uit :)
Die man had dit seizoen al 3 herten en 2 everzwijnen laten geschoten. Maar dat is dus geen prestatie van formaat begrijp ik al.
Misschien kan ik het eens met mijn dartpijlen proberen.

Henco

Margot said...

U zou uit gewoonte op stiereogen mikken. Wreedaard. Maar als je nou zorgt dat je enorm katert en je helemaal geen vaste hand hebt kan het nog wat worden. Zo'n heel zwijn is makkelijker dan zo'n runderoogje!

Anonymous said...

Voordat hier de reputatie van niet-polair wonende sneeuwhoppers door het aangevroren slijk gehaald wordt: Als 5 miljard mensen vage suggesties doen voor hun eigen favoriete lunch, dan kunnen ze niet verwachten dat die dan ook perfect geregeld in Reykjavik klaarstaat! Nee, dan krijgen ze keihard de verantwoording om die lunch dan ook zelf samen te stellen retour. En zo is het... puh.

-Jeroen

Margot said...

Ik raakte geloof ik een gevoelig punt! Wens helemaal niemand door het slijk te halen Jeroen. Ik waardeer de Voorburgse inzet hooglijk, en ik heb dat ook expliciet vermeld. Maar mijn punt blijft overeind dat nadrukkelijk vermelden dat het gewoon een zelfgemengde concoctie was niet leidde tot besef dat zoiets herhaald kan worden. En tenslotte: naast die vijf miljard met hun vage suggesties was ik er ook nog, met behoorlijk gedetailleerde suggesties, en de herhaaldelijk erbij geleverde verklaring dat ik van harte bereid ben die zut zelf mee te zeulen.
Misschien is dat dan het nadeel van zo ver weg wonen: de communicatie gaat niet persoonlijk, maar in vaak haastig opgestelde mails, dus dan worden mogelijkerwijs nuttige tips opgevat als gezeur... nou ja. Over een paar weken zien we elkaar allemaal weer en dan wordt dergelijks een stuk makkelijker.

Anonymous said...

5 miljard mensen? Op IJsland, en met dezelfde vlucht er heen? Geen wonder dat Marijn een gedegen voorbereiding wil. Dat wordt dringen voor een kampeerplek (en die ene rots die als plee dienstdoet).

Henco

Anonymous said...

Het is in het kader van 'verdedig-de-nederlandse-doe-het-zelf-op-eet-en-drink-gebied-eer' jammer dat zelfgebrouwen bier waarschijnlijk geen goed idee is in het vliegtuig. In plaats van de scandinavische chauvinisten een poepie te laten ruiken zou dat vrees ik neerkomen op een vliegtuig vol chagrijnige mensen een bierwalm laten ruiken uit kapotgesprongen (want nogal bruisende) flesjes...

Margot said...

Als je het bier nou in waterballonnen vervoert? Die rekken mee, in tegenstelling tot glazen flessen!